SÜT İÇİNDE DANS EDEN RENKLER DENEYİ
YAZAN: GİZEM ARPACI
Etkinliğin Tanımı: Süt içinde dans eden renkler
Ana Stem Konusu: Kimya
Materyaller: Gıda boyası, 200ml süt(tam yağlı), kulak pamuğu, tabak, deterjan,
Yaş: 5-6 yaş
Doğrudan Amaç: Detarjan ile yağların arasındak itme tepkisi.
Dolaylı Amaç: Gözlemleme, tahminde bulunma, bağlantı kurma.
Kelime Dağarcığı: itme-çekme, tepkime.
Kazanımlar:
Etkinliğin Tanımı: Süt içinde dans eden renkler
Ana Stem Konusu: Kimya
Materyaller: Gıda boyası, 200ml süt(tam yağlı), kulak pamuğu, tabak, deterjan,
Yaş: 5-6 yaş
Doğrudan Amaç: Detarjan ile yağların arasındak itme tepkisi.
Dolaylı Amaç: Gözlemleme, tahminde bulunma, bağlantı kurma.
Kelime Dağarcığı: itme-çekme, tepkime.
Kazanımlar:
- Karşılaştığı durumun sonucu için tahminlerde bulunur.
- Tahminlerini ve gerçek durumu karşılaştırır.
- Nesneler arasında bağlantı kurar.
- Küçük kas kullanımı gerektiren hareketler yapar.( kulak çubuğunu bulaşık deterjanına batırarak süte batırır.)
- Karşılaştığı durumla ilgili neden sonuç ilişkisi kurar.
SUNUM(DENEYİN YAPILIŞI)
-200 ml tam yağlı süt tabağa taşmayacak biçimde koyulur.
-Gıda boyalarının her bir renginden (kırmızı,sarı,mavi, ve yeşil) sütün tam ortasına birer damla damlatılır. Tüm damlaların tabaktaki sütün ortasında birbirine yakın olmasına dikkat edilir.
-Kulak pamuğu alınır, çocuklara soru sorulur ve bir süre düşünmeleri istenir:
"Çocuklar şimdi bu kulak pamuğunu sütün ortasında bir yere değdirdiğimizde sizce neler olabilir?"
Her çocuktan gelen fikir tek tek dinlenir. Ama sadece dokundurulacağı, karıştırılmayacağı belirtilir.
-Haydi şimdi deneyelim denir ve kulak pamuğunun bir tarafı süte batırılır olan değişim çocuklarla birlikte gözlenir.
-Şimdi kulak çubuğunun diğer ucundaki pamuklu tarafına sadece bir damla sıvı bulaşık deterjanı damlatılır ve sütün tam ortasına batırılarak orda 10-15 saniye bekletilir. Olan değişim çocuklarla birlikte gözlenir.
-Kulak çubuğunun ucuna bir damla daha sıvı bulaşık deterjanı dökülür. Bu kez tabaktaki diğer yerlere çubuğun ucu değdirilir.
Bu kez neler oldu?
Çubuğu sütten çıkardığımızda ne oldu?
Boyayı sütün içinde hareket ettiren şey nedir sizce?
soruları sorularak çocuklardan görüş belirtmeleri istenir.
İLGİ NOKTALARI
-Deterjanın yağı itmesi
-Gıda boyalarıyla bunun net biçimde görülmesi
-Kulak pamuğunun uzun süre ya da kısa süre tutulması ile oluşan farkın gözlenmesi
-Sütün içindeki yağ miktarının değişiminde itme kuvvetininde değişiminin gözlenmesi
HATA KONTROLÜ
Sütteki yağ miktarına dikkat edilmeli (yağsız süt kullanılmamalı)
Deterjanın miktarının azlığı( kulak pamuğuna yeteri kadar deterjan alınmalı)
FARKLI GÖZLEMLER
Mürekkep ile yapılabilir.
Baharatlar kullanılarak yapılabilir.
UZANTILAR
Farklı malzemeler kullanılarak yağın kaçışı gözlenebilir.
ÖĞRENCİLERLE SORGULAMA VE DİYALOG İÇİN OLANAKLAR
"Çocuklar sizce buradaki hareketliliğin nedeni ne olabilir?"
"Farklı malzemeler kullansak da aynı görüntüyü elde edebilir miyiz?"
"Bulaşık deterjanı dışında neler kullanabiliriz?"
"Kulak pamuğunu deterjana batırmadan süte batırdığımızda neden bir hareketlilik olmadı?"
DÖKÜMANTASYON/BİLİM İÇİN FİKİRLER DEFTERİ
Uygulama esnasında dökümantasyon, bilim için fikirler defteri tutulmalıdır.
A. HEDEFLENEN SÜREÇLER
1-Matematikleştirme
Kaç damla gıda boyası damlatıldığı
Kaç ölçek süt kullanıldığı
Ne kadar miktarda deterjan alındığı vs.
2-Bağlantı Kurma
Deney sonrasından çocukların yaptığı çalışmalar ebru kağıdına alınarak etkinlik sanatsal bir forma dönüştürülebilir.
3-Argümantasyon Geliştirme
Etkinlik sırasında kullanılan materyaller, malzemelerin özellikleri, etkinliğin gerçekleşme aşaması ile ilgili olarak sorular sorulur.
4-Gözlem
Etkinlik sırasında aşamalara uygun olarak gerçekleştirilen eylemler boyunca etkili gözlem yapılarak, dikkat edilmesi gereken noktalara çocukların ilgisi çekilmelidir.
Boyalar yardımıyla net olarak gözlemlenmesi kolaylaşan yağın kaçışı durumuna çocukların odaklanmaları sağlanır.
5-Yerini Tespit Etme
Etkinlik sırasında malzemelerin aşamayla kullanımının gerçekleştirilmesi; önce süt, sonra boya, daha sonra deterjanın kullanılması önemlidir.
B.MATEMATİKSEL SÜREÇLER
1-Sayma
Kaç damla gıda boyasının süte damlatıldığı, kaç ölçek sütün tabağa koyulduğu, kaç damla deterjan kullanıldığı gibi.
2-Ölçme
Süt miktarı ve toplamda ne kadar gıda boyası koyulduğunun ölçülmesi.
3-Tasarlama
Etkinlik sonrasında ebru çalışmasıyla farklı ürünlerin(kulak çöpü kullanılarak) oluşturulması.
C.EĞİLİMLER
1-Merak Duygusu
Deterjanın yağı itmesi, farklı malzemeler kullanıldığında etkinliğin sonuçları, ebru çalışmasının sonuçları çocukların merak duygularını artıracaktır.
2-Gözlem
Etkinlikler sırayla yapılırken çocukların dikkatle ve merakla gözlem yapmalarına, sorular sorarak keşfetmelerine fırsat tanınmalıdır.
3-Yaratıcılık
Deney yapılırken daha başka hangi malzemelerin kullanılabileceği sorularak yaratıcı fikirler elde edilebilir.
Ebru çalışmasında da çocukların yaratıcı çalışmalar yapmaları sağlanabilir.
GÖRSELLER
Etkinlik sırasında sürece ilişkin görseller, pano oluşturmak suretiyle değerlendirmede de kullanılabilir.
NOTLAR VE YARDIMCI KAYNAKLAR
Yardımcı kaynak olarak video, çizgi film, film izletilebilir. Görseller kullanılabilir.
DEĞERLENDİRME
Dökümantasyon panosu oluşturulur. Oluşturulan pano vasıtasıyla sürece ilişkin görseller üzerinden çocuklarla birlikte tartışmalar yapılarak öz değerlendirme yapmaları sağlanabilir.
-200 ml tam yağlı süt tabağa taşmayacak biçimde koyulur.
-Gıda boyalarının her bir renginden (kırmızı,sarı,mavi, ve yeşil) sütün tam ortasına birer damla damlatılır. Tüm damlaların tabaktaki sütün ortasında birbirine yakın olmasına dikkat edilir.
-Kulak pamuğu alınır, çocuklara soru sorulur ve bir süre düşünmeleri istenir:
"Çocuklar şimdi bu kulak pamuğunu sütün ortasında bir yere değdirdiğimizde sizce neler olabilir?"
Her çocuktan gelen fikir tek tek dinlenir. Ama sadece dokundurulacağı, karıştırılmayacağı belirtilir.
-Haydi şimdi deneyelim denir ve kulak pamuğunun bir tarafı süte batırılır olan değişim çocuklarla birlikte gözlenir.
-Şimdi kulak çubuğunun diğer ucundaki pamuklu tarafına sadece bir damla sıvı bulaşık deterjanı damlatılır ve sütün tam ortasına batırılarak orda 10-15 saniye bekletilir. Olan değişim çocuklarla birlikte gözlenir.
-Kulak çubuğunun ucuna bir damla daha sıvı bulaşık deterjanı dökülür. Bu kez tabaktaki diğer yerlere çubuğun ucu değdirilir.
Bu kez neler oldu?
Çubuğu sütten çıkardığımızda ne oldu?
Boyayı sütün içinde hareket ettiren şey nedir sizce?
soruları sorularak çocuklardan görüş belirtmeleri istenir.
İLGİ NOKTALARI
-Deterjanın yağı itmesi
-Gıda boyalarıyla bunun net biçimde görülmesi
-Kulak pamuğunun uzun süre ya da kısa süre tutulması ile oluşan farkın gözlenmesi
-Sütün içindeki yağ miktarının değişiminde itme kuvvetininde değişiminin gözlenmesi
HATA KONTROLÜ
Sütteki yağ miktarına dikkat edilmeli (yağsız süt kullanılmamalı)
Deterjanın miktarının azlığı( kulak pamuğuna yeteri kadar deterjan alınmalı)
FARKLI GÖZLEMLER
Mürekkep ile yapılabilir.
Baharatlar kullanılarak yapılabilir.
UZANTILAR
Farklı malzemeler kullanılarak yağın kaçışı gözlenebilir.
ÖĞRENCİLERLE SORGULAMA VE DİYALOG İÇİN OLANAKLAR
"Çocuklar sizce buradaki hareketliliğin nedeni ne olabilir?"
"Farklı malzemeler kullansak da aynı görüntüyü elde edebilir miyiz?"
"Bulaşık deterjanı dışında neler kullanabiliriz?"
"Kulak pamuğunu deterjana batırmadan süte batırdığımızda neden bir hareketlilik olmadı?"
DÖKÜMANTASYON/BİLİM İÇİN FİKİRLER DEFTERİ
Uygulama esnasında dökümantasyon, bilim için fikirler defteri tutulmalıdır.
A. HEDEFLENEN SÜREÇLER
1-Matematikleştirme
Kaç damla gıda boyası damlatıldığı
Kaç ölçek süt kullanıldığı
Ne kadar miktarda deterjan alındığı vs.
2-Bağlantı Kurma
Deney sonrasından çocukların yaptığı çalışmalar ebru kağıdına alınarak etkinlik sanatsal bir forma dönüştürülebilir.
3-Argümantasyon Geliştirme
Etkinlik sırasında kullanılan materyaller, malzemelerin özellikleri, etkinliğin gerçekleşme aşaması ile ilgili olarak sorular sorulur.
4-Gözlem
Etkinlik sırasında aşamalara uygun olarak gerçekleştirilen eylemler boyunca etkili gözlem yapılarak, dikkat edilmesi gereken noktalara çocukların ilgisi çekilmelidir.
Boyalar yardımıyla net olarak gözlemlenmesi kolaylaşan yağın kaçışı durumuna çocukların odaklanmaları sağlanır.
5-Yerini Tespit Etme
Etkinlik sırasında malzemelerin aşamayla kullanımının gerçekleştirilmesi; önce süt, sonra boya, daha sonra deterjanın kullanılması önemlidir.
B.MATEMATİKSEL SÜREÇLER
1-Sayma
Kaç damla gıda boyasının süte damlatıldığı, kaç ölçek sütün tabağa koyulduğu, kaç damla deterjan kullanıldığı gibi.
2-Ölçme
Süt miktarı ve toplamda ne kadar gıda boyası koyulduğunun ölçülmesi.
3-Tasarlama
Etkinlik sonrasında ebru çalışmasıyla farklı ürünlerin(kulak çöpü kullanılarak) oluşturulması.
C.EĞİLİMLER
1-Merak Duygusu
Deterjanın yağı itmesi, farklı malzemeler kullanıldığında etkinliğin sonuçları, ebru çalışmasının sonuçları çocukların merak duygularını artıracaktır.
2-Gözlem
Etkinlikler sırayla yapılırken çocukların dikkatle ve merakla gözlem yapmalarına, sorular sorarak keşfetmelerine fırsat tanınmalıdır.
3-Yaratıcılık
Deney yapılırken daha başka hangi malzemelerin kullanılabileceği sorularak yaratıcı fikirler elde edilebilir.
Ebru çalışmasında da çocukların yaratıcı çalışmalar yapmaları sağlanabilir.
GÖRSELLER
Etkinlik sırasında sürece ilişkin görseller, pano oluşturmak suretiyle değerlendirmede de kullanılabilir.
NOTLAR VE YARDIMCI KAYNAKLAR
Yardımcı kaynak olarak video, çizgi film, film izletilebilir. Görseller kullanılabilir.
DEĞERLENDİRME
Dökümantasyon panosu oluşturulur. Oluşturulan pano vasıtasıyla sürece ilişkin görseller üzerinden çocuklarla birlikte tartışmalar yapılarak öz değerlendirme yapmaları sağlanabilir.
Yorumlar
Yorum Gönder